Александар Јовановиќ: Споредбени показатели во реализацијата на далечинското учење – учење од дома (онлајн настава) во ООУ „Крсте Мисирков“ – Куманово за учебната 2019-2020 година со показателите за учебната 2020-2021 година

СПОРЕДБЕНИ ПОКАЗАТЕЛИ ВО РЕАЛИЗАЦИЈАТА НА ДАЛЕЧИНСКОТО УЧЕЊЕ – УЧЕЊЕ ОД ДОМА (ОНЛАЈН НАСТАВА) ВО ООУ „КРСТЕ МИСИРКОВ“ – КУМАНОВО ЗА УЧЕБНАТА 2019-2020 ГОДИНА СО ПОКАЗАТЕЛИТЕ ЗА УЧЕБНАТА 2020-2021 ГОДИНА

(стручен труд)

 

Апстракт: Врз основа на известување од Министерство за образование и наука со број 13-3780/1 од 10.03.2020 година, а имајќи ги во предвид Заклучоците на Владата на РСМ, директорот  на ООУ „Крсте Мисирков“ Куманово, на ден 11.03.2020 година ја донесе следнава „Oдлука за прекин на воспитно образовниот процес и наставата“. Согласно Уредбта со законска сила за примена на Законот за основно образование за време на вонредна спостојба број 44-2445/1 од 23.03.2020 година, („Службен весник на РСМ“ бр 76/2020 год) и насоките за постапување од Министерство за образование и наука со број 08-4147/1 од 25.03.2020 година, директорот на ООУ „ Крсте Мисирков“- Куманово, на ден 25.03.2020 година ја донесе следнава „Одлука за употреба на видот на средствата за електронска комуникација за реализација и организација на наставата во OOУ „Крсте Мисирков“ – Куманово и за оценување на учениците за времетраење на вонредна состојба.

Клучни зборови: онлајн настава, обука, комуникација

Abstract: Based on the notification from the Ministry of Education and Science with number 13-3780 / 1 from 10.03.2020, and having in mind the Conclusions of the Government of RSM, the director of the primary school “Krste Misirkov” Kumanovo, on 11.03.2020 adopted the following “Decision on termination of the educational process and teaching”. Pursuant to the Decree with legal force for application of the Law on Primary Education during the state of emergency number 44-2445 / 1 from 23.03.2020 and the guidelines for action by the Ministry of Education and Science with number 08-4147 / 1 from 25.03.2020, The director of the primary school “Krste Misirkov” – Kumanovo, on 25.03.2020 made the following “Decision on the use of the means of electronic communication for the realization and organization of teaching in the primary school” Krste Misirkov “- Kumanovo and for the assessment of students for duration of emergency.

Keywords: online teaching, training, communication

  

Вовед

Основното училиште „Крсте Мисирков” – Куманово е самостојно училиште кое е лоцирано во центарот на градот.Училиштето ги остварува воспитно – образовните задачи со децата од 6 -15 годишна возраст од реонот кој му е доделен со реонизација од Собранието на Општината. Училишната зграда се наоѓа во центарот на градот, односно во средиштето на реонот што му припаѓа на училиштето. Наставата се изведува во три училишни згради на македонски наставен јазик. Во зградата на улица „Тане Георгиев” редовно работат осум паралелки и тоа: четири паралелки од трето одделение четири паралелки од четврто одделение, со вкупно 209 ученици. Училишниот двор е заграден со што учениците се заштитени од возилата.Во зградата на улица „Тонко Димков” работат девет паралелки и тоа по една паралелка од прво, второ, трето одделение и четврто и сите паралелки од петто деветгодишно одделение со вкупно 173 ученици.

Во матичната зграда во едно од крилата работат четири паралелки од второ одделение со вкупно 100 ученици. Во рамките на второто крило од централната училишна зграда работат четири паралелки од прво одделение, во кои имаме опфатено 108 ученици. Во состав на матичната зграда учат ученици од шесто до деветто одделение со вкупно 424 ученика распоредени во дваесет паралелки. На ниво на училиштето имаме вкупно 1038 ученици и  69 наставници, затоа  сме едно од најголемите основни училишта во Општина Куманово и пошироко.

1. Потешкотии во реализација на наставата преку далечинско учење – учење без физичко присуство на наставникот, во третиот и четвртиот класификационен период во учебната 2019/2020 година

За прв пат се соочивме со реализација на настава не типичена за класичниот начин на реализација на наставата. Имено согласно уредбите на Владата секое училиште се задолжува за реализација на далечинско учење – учење без физичко присуство на наставникот.

За ваков тип на настава претходно не беше одржан  ниту еден семинар или обука подржана од МОН или БРО, во кои директно ќе биде обработена некоја од платформите или интернет алатките за рализација на е-наставата. Единствената обука за која беше претходно реализирана беше за начин на функционирање на е-дневник и интерна обука во нашето училиште за реализација на настава со примена на смарт дисплеј уреди.

Согласно Вонредната состојба и моменталната ситуација во општината и пошироко, требаше од страна на БРО да се изврши скратување на наставните програми. Но немаше објава ниту известување до училиштето дека од страна на БРО е извршено редуцирање на наставните содржини, прилагодени согласно моменталната состојба и начинот на реализација.

Согласно техничките способности секој наставник индивидуално се прилагоди во реализација на наставата, со користење на некои од помошните интернет алатки. Не сите предметни наставници беа во можност да користат платформи за интерактивна настава. Не сите ученици беа во можност да следат е-настава, напрвин од технички проблеми, од типот на немање соодветен смарт уред, немање интернет, еден лаптоп а во семејството го користат два, три ученика. Немање можност за следење на е-настава преку платформите за интерактивна настава за учениците од одделенска настава (најмногу во прво и второ одделение), поради техничката подготвеност и возраста на учениците. Беше потребен голем ангажман на родителите во работата во учениците, најмногу во одделенската настава, поради техничките способности на учениците за ракување со смарт уредите. Слаба подготвеност за работа со смарт уреди и на дел од родителите. Детектираните проблеми со учениците од социјално ранливи категории, со кои не можеме да оствариме директен контакт се доставени до МОН, ДПИ и соработнците номинирани од страна на МОН, за помош во наставата за учениците од помалите етнички заедници.

2. Споредбени показатели во реализација на далечинското учење – учење од дома (онлајн настава) во ООУ „Крсте Мисирков“ – Куманово за учебната 2019-2020 година со показателите за учебната 2020-2021 година

Вкупно формуларот за реализација на наставата во изминатиот период (учебна 2019/20 година за време на Вонредната состојба)  ја пополнија 53 од 68 наставници. 15 наставници не го потполниле формуларот за реализација на онлајн наставата за учебна 2019/20 година. На овие наставници не им е матично училиште нашето училиште, затоа што во нашето училиште дополнуваат фонд на часови. Наставниците беа анкетирани, така што на анкетниот прашалник можеа да заокружат еден од понудените одговори или да допишат своја сугестија, забелешка и слично. Во продолжение на трудот се сумирани резулататите од анкетата и  табеларно се претставени резулататите, изјаснувањето и сугестиите на наставниците за начинот на реализација на учење од далечина во период од прогласување на вонредна состојба до крајот на учебната година.

2.1. Начин на реализација на е-настава, за време на вонредната состојба, согласно Уредбите на Влада:

Zoom платформа	Classroom платформа	Classdojo платформа	e-mail пораки	messanger	viber	Edu-ino
25	5	1	39	50	22	30
Тв училница	Квиз	Whats app	Разговор на телефон	Google forms	Комбини- рано	/
29	1	1	1	1	8	/

2.2. Оценете ја реазлиацијата на е-наставата во изминатиот период со оценка од 1 до 5

Одличен (5)	Мн.добар (4)	Добар (3)	Доволен (2)	Недоволен (1)	Вкупно
5	28	18	/	/	51 Пр. (3.74)

 

2.3. Која од наведените помошни алатки ја избирате како најпрактична за да спроведеме интерна обука за понатамошната реализација на е-настава:

Zoom платформа	Classroom платформа	Classdojo платформа	други	Вкупно
39	20	7	/	66

 

Согласно на барањата и изјаснувањето на наставниците во училиштето во период од 10.6.2020 до 29.6.2020 година успешно се реализираа инерни училишни обуки, во согласност со здравствените протоколи за реализација на семинари и обуки со физичко присутво во училиштето. Наставниците имаа можноста да се изјасната за која од платформите им е потребна дополнителна обука од страна на обучувачите. Процесот на обуките траеше во три етапи и тоа: обука за ракување со основните алатки за комуникација (e-mail, viber, messenger и сл), обука за работа со „Zoom платформа“ и обука за работа со „Classroom платформата“.

2.4. Објаснете детално како ја реализиравте наставната содржина од аспект на усвојување на нова наставна единица:

• Реализирање на наставната едниница преку Classroom и Zoom платформите, испраќање на наставни ливчиња и презентации во MS PowerPoint;
• Испраќање на материјали во затворена група;
• Испраќање на сопствен видео материјал за нова наставна содржина;
• Посочување на линк од edu-ino платформата;
• Испраќање на линк од youtube со песнички, текстови, детски фестивали;
• За појаснување на учениците јавување преку телефонски разговори;

 

2.5. На кој начин прибиравте повратна информација од улениците (домашна работа):

• Сликање и испраќање на завршна домашна работа преку messenger;
• Сликање и испраќање на завршна домашна работа преку е-маил;
• Под секоја слика за домашна работа, учениците задолжително ставаат слика со решени задачи;
• Испратено детално упатство до родителите и учениците од страна на наставникот за се онаа што треба да го реализираат со детално објаснување;
• Содржина од 4 елементи (видео-аудио, видео презентација, наставен лист, илустрација);

2.6. Дали уредно водевте ученичко е-потрфолио, согласно Уредбата на Влада, за време на реализација на е-наставата:

• Електронско потрфолио, комплетрирано со слики и домашни задачи добиени од учениците;
• На диск на платформата Classroom предвидена за складирање на податоци;

2.7. Објаснете на кој начин вршевте оценување за време на е-наставата:

• Добиени слики од тест;
• Преку испраќање на електронски тестови или директно усно излагање на ученикот со вкучена камера на некоја од помошните алатки за комуникација;
• Праќање електронски тестови со ограничено време на повратна информација;
• Прегледување на сите собрани материјали во индивидуалното ученичко порфолио преку сумативно оценување и вреднување;
• Самооценување на изработениот труд;
• Вреднување на активноста на учениците за цело време на реализација на онлајн наставата;
• Секоја повратна информација соберена од страна на учениците беше вреднувана;
• Квиз за учениците;

 

2.8. Наведете ги потешкотиите и недостатоците со кои се соочивте во текот на реализација на е-наставата, од аспект на наставници:

• Немање константен интернет од страна на ученици;
• Учениците согласно нивната возраст се врзани за директна помош од страна на родителите при ракување со IT уредот;
• Реализација на тестирање и добивање повратна информација. Нарушена објективноста и критериумот при тестирање;
• Дел од учениците не можеа да се приклучат на Classroom платформата, па беа принудени преку алтернативен пат, вибер и сл.;
• Немање на можност за контролирање дали учениците навистина сами ги извршуваат задачите или некој им помага, а со тоа се нарушува кредибилитетот и објективноста;
• Возраста на учениците за да ракуваар со IT уред;
• Немање на континуитет во работата на учениците, од аспект на често исклучување од наставата;
• Немање на обука за ракување со платформите и на наставнците и на учениците;
• Проблеми со нестабилен интернет и немање на соодветен IT уред, пред се ученици од социјално ранливите категории;
• Ништо не може да ја замени редовната настава во училиштето, кога учениците се во училишните клупи со физичко присуство на наставникот;
• Работа со стари лаптоп компјутери од страна на наставниците, кои повеќе не се во функција;
• Недоволна интеракција наставник-ученик;
• Несериозен пристап од дел на учениците и дел на родителите;
• Немање на можност за вклучување на сите ученици во платформите, поради возраст на учениците;
• Секој ученик немаше можност да има асистенција од родител (родител на работа, родител надвор од држава, родител во изолација, инфицирани од Ковид-19 вирусот);

 

2.9. Реализализација на далечинското учење – учење од дома (онлајн настава) во ООУ „Крсте Мисирков“ – Куманово за учебната 2020/21 година

Согласно одлуките на МОН, наставата започна со задоцнување од еден месец, поточно од месец Октомври со предвидени 159 наставни денови. За разлика од минатата учебна година, оваа учебна година наставните програми беа скратени од страна на БРО, во согласност со предвидените наставни денови и тоа по сите наставни предмети.

Исто така во согласност со барањето на МОН од нашето училиште присуствуваа наставници на обуката за работа на Националната платформа за учење на далечина. Наставниците беа задолжени да извршат дисеминација во училиштето. Во овој период пред почетокот на учебната година се реализиираа интерни училишни обуки, во согласност со здравствените протоколи за реализација на семинари и обуки со физичко присутво во училиштето. Наставниците имаа можноста и практично да се усовршат за работа во Националната платформа за учење на далечина и нејзините помошни алатки. Сите наставници од четврто до деветто одделение успешно реализираат онлајн настава, по предвидениот распоред на часови.

Како училиште максимално се ангажиравме пред почеток на учебната година, а со помош на одделенските раководители да ги детектираме учениците од четврто до деветто одделение, кои наставата ќе ја следат преку учење на далечина (онлајн настава), а кои од било каква техничка причина не би биле во можност да се вклучат. На ниво на училиште пред почетокот на учебната година вкупно 18 ученици немаа IT уред или немаа интернет со што не можеа да се вклучат во реализација на онлајн наставата преку алатката „Microsoft Teams“. Дополнителен проблем како централно – градско  училиште, со две истурени згради ни беше слабата интернет конекција. Прво што направивме како инцијатива од страна на директорот до Наставничкиот совет беше акција за собирање на IT уреди за учениците кои немаа, за да можат да се вклучат и да следат интерактивна настава заедно со соучениците од нивните одделенија. Акцијата беше успешна. Вработените собраа вкупно 10 IT уреди, кои од страна на училишниот администратор беа преинсталирани и подготвени за учениците. Дополнително од страна на Општина Куманово добивме донација од 6 таблети кои исто така беа поделени на нашите ученици кои потекнуваат од социјално ранливи категории или многудетни семејства. Исто така благодарејќи на општината во училиштето обезбедивме стабилна интернет конекција во секоја училишна зграда и во секоја училница, за да можат наставниците беспрекорно да ја реализираат онлајн наставата од училиштето.

За разлика од изминатата учебна година, поточно реализација на наставата во третиот и четвртиот класификационен период, оваа учебна година ја започнавме многу по организирано. Како централно градско училиште со вкупно 1038 ученици, настава со физичко присуство во училиште следат ученици од прво до трето одделение, или вкупно 339 ученици а 49 ученици исто така од од прво до трето одделение следат онлајн настава. Учениците од четврто до деветто оделение реализираат онлајн настава или вкупно 646 ученици, додека за 4 ученици (ученици кои воопшто немаат можност за интернет конекција), секојдневно се доставуваат печатени материјали и истите ученици доаѓаат на консултативни средби со наставниците во однапред утврдени термини и со задолжително почитување на здравствените протоколи а во склад со „Правилникот за начинот на оценување за време на реализација на онлајн настава за време на пандемија„ изработен од страна на БРО. На крајот на првото полугодие од учебната 2020/21 година сите ученици се оценети по сите наставни предмети, само 2 ученици од третто одделение, кои настава следат со физичко присуство на училиштето, не се оценети, затоа што воопшто се немаат појавено на наставата од почеток на учебната година.

3. Заклучок

Од сете горе наведено општ заклучок на сите ни е дека онлајн наставата не може да ја замени наставата со физичко присуство во училиштето. Прво затоа што училиштата покрај тоа што се образовни, училиштата се и воспитни установи. И покрај интеракцијата на учениците со наставниците гледана низ призма на примена на алатката „MS Teams“, неопфодно е што поскоро враќање на учениците во училишните клупи. Покрај социолошката компонента кај учениците, не можеме да зборуваме за стриктно дефинирани критериуми во оценувањето, посебно по одредени предмети за кои е неопфодно физичко присуство во училиштето, како на пример предметот Физичко и здравствено образование.

Ефектот од реализацијата на онлајн настава ќе се рефлектира на првото враќање во училишните клупи. Тогаш можеме објективно да ја оцениме работата во изминатиот период од аспект на усвоената наставна материја, социјализацијата на учениците и слично. Веќе сега се јавуваат родители и пријавуваат проблеми и бараат помош од стрчната служба на училиштето, затоа што чуствуваат дека нивните деца се повлекуваат во себе, стануваат не комуникативни и често избувливи, посебно за учениците адолесценти. И наставниците и учениците се единствени во поглед на наставата, а тоа е што поскоро враќање во училишните клупи со физичко присуство во училиштето.

 

4. Користена литература:

1. Годишен извештај за реализација на годишната програма за работа на општинското основното училиште учебна 2019/2020 година;
2. Годишна програма за работа на ООУ „Крсте Мисирков“ – Куманово за учебната 2020/2021 година;
3. Полугодишен извештај за работа на основното училиште „крсте мисирков” куманово за учебната 2020/2021 година;
4. https://www.bro.gov.mk/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8/?idcat=36&customposttype=plans_category
5. https://www.bro.gov.mk/%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8/?idcat=50&customposttype=documents_category
6. https://www.bro.gov.mk/wp-content/uploads/2020/09/Upatstvo_za_nastavnicite_za_ocenuvanje.pdf

 

Александар Јовановиќ

Директор: ООУ „Крсте Мисирков“ – Куманово